RÖPORTAJLAR

“Beta, yıllardır çay pazarında olan ve ticaretinin temeli çaya dayalı olan bir firmadır. Kurulduğu günden bu yana “dünya çayı” olmayı hedeflemiş ve hem yurt dışında hem de yurt içinde çayda üretim, paketleme ve içerik olarak inovasyona önem vermiş, sürekli farklılaştırmayı hedeflemiştir. Çaya sadece içecek olarak bakmamış, çayı keyif verici, anı güzelleştirici, bütünleştirici ortak keyif olarak görmüş ve bu keyfi artırmak için dünyada çay üretilen tüm bölgelerden tüketiciye en lezzetli çayları sunmayı başarmıştır. Dünya çaylarını tüketicinin beğenisine sunmuştur” diyen BETA A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Ali UĞUR ile gerçekleştirdiğimiz söyleşiyi ilgiyle okuyacağınızı umut ediyoruz.

Mehmet Ali Bey, öncelikle Beta Gıda’yı tanıyabilir miyiz?
Ticari faaliyet temelleri 1978 yılında şahıs işletmesi olarak atılan ancak 1987 yılında çok ortaklı bir yapıya dönüşen BETA, çay konusunda markalaşma iddiasını başlatmış, ülkede 1984 yılında ithalatın serbestleşmesiyle ülkeye farklı lezzetler sunmayı başarmış ve bugün tüketimi çok meşhur olan bardak poşet çayı Türkiye’ye ilk getiren firma olmuştur.

1994 yılında ülkedeki ekonomik krizi fırsata dönüştürmeyi başarmış, rotasını Rusya ve Orta Asya’ya çevirmiştir. BETA A.Ş. bugün Azerbaycan, Kazakistan, Tacikistan, Kırgızistan, Rusya ve Irak gibi ülkelerde markalarıyla ciddi varlık göstermektedir. Amerika, Orta Doğu ve Doğu Avrupa pazarında ise girişimleri devam etmektedir.

Türkiye’ye ithal çayı getiren ilk firma olan BETA Gıda, Türk tüketicisini farklı bir damak tadıyla tanıştırmıştır. 1994 yılındaki ekonomik kriz bütün ülkeyi olduğu gibi BETA A.Ş.’yi de olumsuz yönde etkilemiş ve farklı pazarlara girişi zorunlu kılmıştır. BETA Gıda, 1990’lı yılların başında Sovyetler Birliği’nde yaşanan dağılma süreci sonucu ayrılan ülkelerde önemli fırsatlar yakalamayı başarmış ve bu pazarlara giriş yapmıştır. Dağılan eski Sovyet Cumhuriyetleri’ne çay götüren ilk özel sektör kuruluşu olmuştur.

Trabzon Sürmene’de çay fabrikası satın alan BETA A.Ş., Türk çayını uluslararası standartlarda üretmeye başlamıştır.

BETA, Bayce, Champion ve Howhad Brand, BETA A.Ş.’nin çay konusunda dünya genelinde faaliyet gösterdiği 4 ana markayı oluşturmaktadır. Markalarına olan güveni her daim korumaya maksimum özeni gösteren BETA A.Ş., yıllar içerisinde aldığı güçle farklı ürün gruplarına da girmiştir. Benuta (sürülebilir krem çikolata), BETA Caffito (instant kahve ve 3ü 1 arada grubunun versiyonları), Besta (pirinç ve diğer bakliyatlar), Bon Vivant (konserve mısır ve bezelye), Snax (konserve fıstık), Funchy (kahvaltılık gevrek) gibi yeni markalarıyla farklı gıda alanlarında çok başarılı ve kaliteli markalar sunmaya devam etmektedir.

Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi’nde yer alan gıda paketleme tesisini en son teknolojiyle donatmış olan BETA Gıda, Türkiye ve yurtdışındaki müşterilerine hizmet vermektedir.

Beta Gıda’nın çayla olan birlikteliğini anlatabilir misiniz?
Beta, yıllardır çay pazarında olan ve ticaretinin temeli çaya dayalı olan bir firmadır. Kurulduğu günden bu yana “dünya çayı” olmayı hedeflemiş ve hem yurt dışında hem yurt içinde çayda hem üretim, hem paketleme, hem de içerik olarak inovasyona önem vermiştir. sürekli farklılaştırmayı başarmıştır. Çaya sadece içecek olarak bakmamış, çayı keyif verici, anı güzelleştirici, bütünleştirici ortak keyif olarak görmüş ve bu keyfi artırmak için dünyada çay üretilen tüm bölgelerden tüketiciye en lezzetli çayları sunmayı başarmıştır. Dünya çaylarını tüketicinin beğenisine sunmuştur.

Beta, global çay pazarını bilen, güçlü, deneyimli ve üstün kalitede bir marka oluşturmuş ve AR-GE çalışmalarıyla dinamik, inovatif bir marka oluşturmuştur. Bulunduğu pazarların dinamiklerine göre hem yerel talebi değerlendirmiş hem de çay keyfine yön verecek dünya çaylarını tüketicilere sunarak çay kültürünün gelişmesine hizmet etmiştir. Uluslararası arenadaki tecrübesini Türkiye pazarında kullanmış ve hem Beta Taç Yaprak ve Beta Kızıl Dem Türk çaylarıyla kaliteli ve pazarın beğenisini kazanan Türk çaylarını sunmuş, hem de Sri Lanka ve Çin’den ithal ettiği yeşil çay, beyaz çay, siyah çay, Rooibus çayları ile tüketiciye alternatif keyifler sunmuştur.

Dünyada çaya verilen değerle ilgili yorumlarınızı alabilir miyiz?
Tüm dünyada çay, sudan sonra en çok tüketilen içecektir. Farklı bölgelerde farklı menşeili ve farklı prosedürlerden geçen çaylara olan talepler farklıdır. Çay tüm coğrafyada sevilen ve tercih edilen bir içecektir. Yaşam şekillerine göre tercih ettikleri çay cinsi ve tüketme alışkanlıkları farklılık gösteriyor. Avrupa bardak poşet çayları tercih ederken, Orta Asya dökme çayı tercih ediyor. Kullanım pratikliği dışında tercih edilen çaylar da farklılık gösteriyor. Almanya meyve-bitki çayı tercih ederken, İngiltere siyah çay tüketiyor. Japonya, Çin yeşil çayı tüketirken, Afrika, Güney Amerika tercihini siyah çaydan yana kullanıyor.

Tarihine bakıldığında ise çayın geçmişi çok eskilere dayanıyor. Tüm dünyada farklı ritüeller tüketicilerin ve farklı toplumların hayatlarında önemli yer tutuyor. Çay dünyada sudan sonra en ucuz içecek konumunda olduğu için birçok toplumda, günlük hayatlarda ciddi bir yeri var ve halkın en sevdiği içecekler arasında. Çay zamanla dostluk ve misafirperverliğin simgesi haline geldiği için günlük yaşam bu içecek etrafında şekillenebiliyor.

Türkiye pazarı tüketim ve alışkanlık konusunda dünyanın en kıymetli ve en büyük pazarlarından birisidir. Günün ilk saatleri ile başlayan çay alışkanlığı, gecenin ilerleyen saatlerine kadar sürüyor. Birçok diğer pazar ile kıyaslandığında çayın Türk tüketicisinin hayatındaki yeri apayrıdır. Türkiye’de çay içimi Türk yaşam tarzı ve kültürünün ayrılmaz bir parçası konumundadır. Çay tüketiminin çok büyük miktarı Karadeniz bölgesinden toplanıp işlenen siyah çaydır. Demlik poşet çay tüketimi henüz büyümekte olan bir segment olup, Türkiye’de de yoğun tüketilmeye başlanmıştır. Bunun yanı sıra bardak poşet tüketim oranları dökme çay ile kıyaslandığında hala çok küçük bir orandadır. Pazar genel itibariyle geleneksel bir yapıya sahip olup, ambalajlardaki değişimler çok yavaştır, poşet çay tüketimindeki artış trendi oldukça yavaştır. Siyah çay dışında dünyada birçok pazarda büyük oranlara sahip olan yeşil çay, bitki ve meyve çayı tüketimleri Türkiye’de hala çok az miktarlardadır. Son dönemlerde yeşil çay konusunda tüketicilere yönelik bilinçlendirme çalışmaları yapılmaktadır. Bitki ve meyve çayları yoğun olarak mevsim geçişlerinde tercih edilmektedir. Dünyada ise bu kategoriler Türkiye ile kıyaslandığında çok daha yüksek oranlara sahiptir. Buna ek olarak dünyadaki trendler arasında siyah ve yeşil çayların bitki ve meyvelerle özel karışım harmanları oldukça yoğun görülmekte iken, Türkiye geneline baktığımızda henüz böyle bir tüketim alışkanlığı da bulunmamaktadır.

Türk çayı hakkındaki yorumlarınız nelerdir?
Türk çayı, üretilmesi aşamasında zirai ilaç kullanılmayan dünyadaki tek çay çeşididir. Türkiye’de tüketici yıllardır alıştığı ve beğendiği Türk çayını tercih ediyor. Türk çayı, üzerine kar yağan tek çaydır, bu da çayın organik yapısına en yakın çay özelliğine sahip olmasını sağlar. Yıllar içerisinde dökme çaydan bardak ve demlik poşet çaya doğru bir eğilim olmakla birlikte, dökme çay hala sıralamada 1. sırada yer alıyor. Türk çayı yetiştiği coğrafyanın etkisiyle yumuşak ve damakta ferahlatıcı bir duygu uyandıran lezzete sahiptir.

Beta’nın Türk çayı dışındaki çaylarla ilgili çalışmaları ne aşamada? Kaç çeşit çayınız bulunuyor?
Beta’nın çay pazarındaki tecrübesinin büyük kısmı yurt dışı pazarlara dayalıdır. İlk olarak Orta Asya ve Rusya’da faaliyetlerini ilerletmiş, burada kazandığı tecrübelerle yurt içinde pazarlama faaliyetlerine hız kazandırmıştır. Dünyada üretilen tüm çay çeşitlerini bünyesinde barındırmaktadır. Siyah çay, yeşil çay, Oolong, beyaz çay, Rooibus çayı, Pu-erh, Mate, Matcha, Decaf, organik çaylar, bitki çayları, meyve çayları genelleyebileceğimiz çay isimleridir. Sri Lanka, Çin, Kenya, Vietnam, Hindistan yoğunluklu olarak çay alımı yaptığı ülkelerdir. Bununla beraber dönemsel olarak Malawi ve İran’dan da çay tedariği yapmıştır. Tüm dünya çaylarına hakim olan kurumumuz, aromalı ve bitki karışımlı çaylarda da iddialıdır. Özellikle ülkemizde de tercih edilen Bergamot aromalı BETA EARL GREY çayımız, tüketicinin beğenisini kazanmakta ve özellikle tercih edilen bir çay olma yolunda hızla ilerlemektedir. Sri Lanka’nın alçak kesimli Ratnapura bölgesinden toplanıp işlenen siyah çay, kıvrımlı orta uzunlukta yaprak görünümündeki Seylan çay yaprakları bergamot yağından elde edilen özel Beta aroması ile harmanlanarak, Beta Earl Grey çayını meydana getirir. Koyu olmayan dem rengi, buruk tadı, hem sert hem yumuşaktır, aromalı çay sevenlerin vazgeçilmez çay tadıdır. Earl Grey’in aromasındaki turunçgili andıran tadı ve kokusu, içeriğinde bulunan bergamot yağından gelir.

Türkiye dışındaki pazarlarda da büyük mücadele veriyorsunuz, pazar çalışmalarınızla ilgili bilgi alabilir miyiz?
Beta, yurt dışındaki pazar dinamiklerini çok iyi bilen, yıllardır bu pazarlarda olduğu için eğilimleri çok hızlı fark eden bir firma. Pazarda yerel oyuncuları da uluslararası oyuncuları da çok iyi tanıyor. Yurt dışındaki müşterileri sadece müşteri olarak görmüyor. Promosyon ve reklam faaliyetleri ile destekliyor ve pazarlarla birebir yakından ilgileniyor. Yurt dışı pazarları sürekli olarak ziyaret eden ve anlık bilgi alabilen bir ekibe sahip. Bu da pazarlardan geri dönüşlerin çok hızlı olmasını sağlıyor. Yeni çıkan bir ürünü anında fark ediyor. Aynı şekilde eğilimleri de fark ettiği için yeni ürün sunumunda da çok hızlı. Örneğin, Rusya’da tüm rakiplerinden çok daha hızlı ürün inovasyonuna gidebiliyor ve metal ambalajlarıyla tüm rakiplerinden daha fazla çeşitliliğe sahip. Kazakistan’ın çay tercihi granül çaydan yana olduğu için Kenya ve Hindistan çaylarına bu pazarlarda daha çok ağırlık veriyor. Irak’ta Seylan çayları tercih ediliyor ve pazarın talebi doğrultusunda OPP ambalajlarda Seylan çaylarını tüketiciyle buluştururken, aynı zamanda pazarın standardını yukarılara çekmek için uğraşıyor ve metal ambalajı da pazara sunuyor. Amacı hem tüketiciyi tanımak ve talebine göre doğru ürün sunmak, hem de yeni tatlarla tanıştırıp bulunduğu pazarda çay kültürünü geliştirmek.

Beta, Türkiye pazarında Türk tüketicisinin çay alışkanlıklarını farklı lezzetlerle tanıştıracak mı?
Beta “fark oluşturan yenilik”leri çok hızlı takip eden ve pazara da bu yeni ürünleri sunmak için azimle çalışan bir firma. Pazara 2013 yılında Taç Yaprak ürününü sundu. Türk çayındaki iddiasını 2016 yılında Kızıl Dem ile devam ettirdi. Bu arada dünya çaylarını betateashop.com sayfasından tüketiciyle buluşturdu. 2015 Aralık ayında kurduğu sayfasında geldiğimiz gün itibariyle farklı çaylara olan talebi ve bu talebin artışındaki hızı hep beraber gördük. Tüketicinin özellikle yeşil çay, beyaz çay, Rooibus çayı ve bitki çaylarına olan talebi oldukça fazla. 50 gramlık özel gurme çaylarımızdan ilk etapta çok az talep ederek çayı deneyen tüketici, bir sonraki siparişinde sevdikleri için aynı çayı hediyelik ambalajda talep ediyor. Bu da bizim yeni çaya olan üretim şevkimizi artırıyor.

Bünyemizde yüzlerce çeşit çay var, her geçen gün artan rağbet bizim kendimizi daha da geliştirmemizi sağlıyor ve yeni çaylar için arayışımız artıyor. Eş zamanlı olarak tüketici talebini karşılamak ve doğru yorumlayabilmek için kurum olarak aldığımız danışmanlıklar ve içerisinde bulunduğumuz projeler inovasyon sürecimize oldukça etki ediyor ve hem kurumumuza hem tüketicimize olumlu olarak yansıyor.

Vermiş olduğunuz bilgiler için çok teşekkür ederiz.

RÖPORTAJLAR

DİĞER RÖPORTAJLAR